Sau gần một thập kỷ kể từ phiên bản ISO 9001:2015, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) đang hoàn thiện ISO 9001:2026 – hệ thống quản lý chất lượng được áp dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Phiên bản này, dự kiến phát hành năm 2026, phản ánh sâu sắc những thay đổi của thời đại: chuyển đổi số, phát triển bền vững và quản trị dựa trên dữ liệu.

Trong bối cảnh đó, câu hỏi không chỉ là “ISO 9001:2026 sẽ thay đổi ra sao?” mà còn là “doanh nghiệp cần làm gì không bị bỏ lại phía sau?” Bài viết dưới đây sẽ giải thích rõ lý do tiêu chuẩn ISO 9001 được điều chỉnh và đề xuất các bước chuẩn bị cần thiết cho giai đoạn chuyển đổi sắp tới.

Tiêu chuẩn ISO 9001 ban hành phiên bản mới vào năm 2026

Động Lực Đằng Sau Phiên Bản ISO 9001:2026

Mỗi lần tiêu chuẩn ISO được cập nhật đều là phản ánh thực tế quản trị của thế giới doanh nghiệp. Phiên bản 9001:2026 không nằm ngoài quy luật đó – và được thúc đẩy bởi ba nhóm yếu tố chính:

1️⃣ Kỳ vọng của khách hàng và thị trường đã thay đổi

Vượt xa khái niệm sản phẩm đạt chuẩn, khách hàng ngày nay đòi hỏi doanh nghiệp phải minh bạch, có trách nhiệm hơn. Khi hệ thống quản lý chỉ dừng lại ở việc hoàn thiện hồ sơ, doanh nghiệp sẽ khó duy trì niềm tin, uy tín thương hiệu trong dài hạn.

2️⃣ Biến động toàn cầu làm lộ rõ lỗ hổng quản trị

Đại dịch, khủng hoảng năng lượng và xung đột chính trị cho thấy nhiều doanh nghiệp chưa có khả năng chống chịu và quản trị rủi ro đủ mạnh. Việc thiếu kế hoạch duy trì liên tục khiến vận hành dễ gián đoạn và chi phí tăng đột biến.

3️⃣ Công nghệ đang định hình lại năng lực điều hành

AI, IoT và phân tích dữ liệu mở ra cách thức mới để đo lường, giám sát và ra quyết định. Nếu không gắn liền nền tảng số hóa và dòng thông tin thời gian thực, doanh nghiệp sẽ khó duy trì tốc độ phản ứng khi xảy ra vấn đề.

Từ những động lực đó, ISO 9001 được nâng cấp lên phiên bản mới như một hệ khung quản trị tích hợp, nơi chất lượng và công nghệ trở thành ngôn ngữ chung của nền kinh doanh hiện đại.

ISO 9001 cập nhật dựa trên phản ánh thực tế quản trị

Những Thay Đổi Quan Trọng Trong ISO 9001:2026 So Với 2015

Dự thảo (CD/DIS) cho thấy ISO 9001:2026 mở rộng cả phạm vi và chiều sâu quản trị, không chỉ tinh chỉnh ngôn ngữ mà còn nhấn mạnh vai trò chiến lược của QMS:

◾Biến đổi khí hậu & bối cảnh tổ chức: Hai yếu tố này được đưa vào QMS nhằm tăng khả năng thích ứng với rủi ro môi trường và đáp ứng yêu cầu ESG.

◾Văn hóa chất lượng và đạo đức: Lãnh đạo đóng vai trò kiến tạo văn hóa gắn với giá trị đạo đức, tham chiếu ISO 10010 để tăng niềm tin của nhân viên và khách hàng.

◾Rủi ro & cơ hội tích hợp: Áp dụng tư duy quản trị rủi ro, tăng khả năng dự báo và nâng cao tính linh hoạt vận hành.

◾Mục tiêu thực tế: Thiết lập mục tiêu khả thi, gắn chặt với KPI đo lường cụ thể nhằm bảo đảm cải tiến mang lại giá trị thực.

◾Làm việc từ xa & hạ tầng kỹ thuật số: Tích hợp môi trường hybrid và nền tảng số vào QMS, tối ưu hiệu suất, kết nối đội ngũ và bảo mật dữ liệu.

◾Xét nhận phần mềm đo lường: Mọi phần mềm dùng trong QMS cần được xác nhận độ chính xác để dữ liệu trở thành cơ sở đáng tin cậy cho quyết định quản lý.

◾Kênh giao tiếp khách hàng mở rộng: Các nền tảng số như website, mạng xã hội, FAQ… được xem là kênh chính thức, giúp duy trì tính nhất quán thông tin và cải thiện trải nghiệm khách hàng.

◾Cải tiến liên tục & kết hợp tổng thể: Cải tiến trở thành cấu phần cốt lõi, tạo vòng phản hồi khép kín và không ngừng hoàn thiện.

Những thay đổi quan trọng trong ISO 9001 so với 2015

Doanh Nghiệp Cần Chuẩn Bị Gì Để Cập Nhật ISO 9001:2026?

ISO 9001:2026 đánh dấu bước chuyển từ quản lý chất lượng truyền thống sang mô hình vận hành dựa trên giá trị dẫn dắt tăng trưởng. Đây là giai đoạn để chủ động thích ứng và tối ưu chuyển đổi, doanh nghiệp nên ưu tiên những bước sau:

1️⃣ Đánh giá hệ thống hiện tại

Phân tích lại toàn bộ QMS – từ mục tiêu, quy trình đến các điểm rủi ro và xu hướng kinh doanh . Việc này giúp doanh nghiệp nhìn rõ khoảng cách so với yêu cầu mới và xác định hướng điều chỉnh phù hợp.

2️⃣ Đào tạo & phát triển năng lực doanh nghiệp

Trang bị cho toàn bộ nhân sự kiến thức quản trị, kỹ năng vận hành và sử dụng công cụ số hóa. Một tổ chức am hiểu sẽ là nền tảng quyết định hiệu quả vận hành và cải tiến liên tục.

3️⃣ Rà soát & đồng bộ tài liệu – quy trình

Cập nhật ma trận bối cảnh, cách thức kiểm chuẩn phần mềm, biểu mẫu đánh giá nội bộ và báo cáo lãnh đạo. Khi dữ liệu được quản lý nhất quán và chính xác, doanh nghiệp giảm đáng kể sai lệch và tăng tính minh bạch.

4️⃣ Lập kế hoạch chuyển đổi có lộ trình

Xây dựng lộ trình 2025 – 2026 chi tiết, đăng ký đánh giá sớm với tổ chức chứng nhận, đồng thời xem xét tích hợp các tiêu chuẩn liên quan như ISO 14001, ISO 45001 hoặc ESG. Một lộ trình rõ ràng giúp quá trình chuyển đổi trơn tru, tiết kiệm chi phí và thời gian.

Lộ trình khi chuyển đổi phiên bản ISO 9001:2026 của ARES Vietnam

ARES Vietnam – Đối Tác Đồng Hành Cùng Doanh Nghiệp Trong Chuyển Đổi ISO 9001:2026

Với hơn 20 năm kinh nghiệm triển khai ISO đa ngành, ARES Vietnam theo sát tiến trình cập nhật của ISO/TC 176/SC 2, đồng thời cung cấp dịch vụ đánh giá khoảng cách, tư vấn chuyển đổi và đào tạo ISO 9001:2026 cho đội ngũ lãnh đạo.

Đây là thời điểm để doanh nghiệp đang áp dụng ISO 9001:2015 bắt đầu rà soát và tái chuẩn hóa hệ thống, hoặc doanh nghiệp mới khởi động xây dựng ISO 9001 theo khung 2026 – nhằm đảm bảo hiệu quả, tinh gọn và phù hợp định hướng phát triển trong tương lai.